Edebiyat Bilimleri 4. Sayı, Yaz 2023

YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETEN DİL MERKEZLERİNİN DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİNE YÖNELİK YAKLAŞIMI

Rümeysa Şişman
Rümeysa Şi̇şman, "Yabancılara Türkçe Öğreten Di̇l Merkezleri̇ni̇n Di̇l Bi̇lgi̇si̇ Öğreti̇mi̇ne Yöneli̇k Yaklaşımı", Edebiyat Bilimleri 4. Sayı, Yaz 2023

PDF

Makale Özeti
Son yıllarda hız kazanan uluslararası öğrenci hareketliliği, Türkiye’de yabancı dil olarak Türkçenin öğrenimine ve öğretimine olan ilgiyi ve ihtiyacı artırmaktadır. Türkiye’de yer alan ve yabancı dil olarak Türkçe dil öğretimi yapan merkezlerin öğretim programları ve dil bilgisi öğretiminde benimsedikleri yaklaşım ve yöntemler, bu süreçte önemli bir rol oynamaktadır. Fakat bu konuda Türkiye genelinde ortak ve standart bir yaklaşımdan bahsetmek mümkün değildir. Hem kurumlar hem de öğretmenler düzeyinde yaklaşım, yöntem ve teknikler açısından farklı tercihler söz konusu olmaktadır. Bu nedenle bu nitel çalışmada, altı farklı üniversitenin Türkçe öğretim merkezi (TÖMER) yöneticileri ile yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilerek bu altı kurumun dil bilgisi yaklaşımını dil merkezlerinde dil bilgisi öğretiminden beklenen çıktılar, dil bilgisi öğretim yöntem ve teknikleri ve işlevsel dil bilgisi uygulamaları üzerinden belirlemek amaçlanmıştır. Veriler betimsel analiz yöntemi ile sınıflandırılarak yorumlanmış ve sonuçlar üzerinden dil bilgisi öğretimine dair önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
yabancı dil olarak Türkçe, dil bilgisi öğretimi yaklaşımı, işlevsel dil bilgisi, TÖMER
Kaynakça
Akgün, B. ve Çelik, M. (2022). 50 soruda eğitimin uluslararasılaşması ve Türkiye. Altınbaş Üniversitesi Yayınları.
Atay, A. ve Ökten, C. (2022). Yabancı dil olarak Türkçe dil bilgisi ders planı önerisi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 10 (1), 24-43. http://doi.org/10.35233/oyea.1083050
Avcı, Y. ve Küçük, S. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil bilgisi öğretimi. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(35), 49-67.
Bakır, S. (2014). Türkiye’deki yabancılara Türkçe öğretim merkezleri ve Atatürk Üniversitesi Dil Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (Dilmer). Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 51, 435-456.
Benzer, A. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde işlevsel dil bilgisi. Pegem Akademi Yayınları.
Biçer, N. (2012). Hunlardan günümüze yabancılara Türkçe öğretimi, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(4), 107-133.
Boylu, E. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde ölçme değerlendirme uygulamaları ve standart oluşturma (Yayımlanmamış doktora tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
Boylu, E. ve Başar, U. (2016). Türkçe öğretim merkezlerinin güncel durumu ve standartlaştırılması üzerine. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (Prof. Dr. İbrahim Kavaz Özel Sayısı), 24(4), 309- 324.
Boylu, E. ve Işık, Ö. F. (2017). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin Türkçeye yönelik algılarının metaforlar aracılığı ile belirlenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 450-471.

Bülbül, A. ve Güven, Z. z. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil bilgisel kaynaklı güçlüklerin belirlenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 83-91.

Candaş Karababa, Z. C. (2009). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi ve karşılaşılan sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 265-277.

Çavuşoğlu, R. ve Işık, A. D. (2021). Assessment and evaluation process of Turkish language teaching centers (TÖMERs). Türkçe öğretim merkezlerinin (TÖMER) ölçme ve değerlendirme süreçleri. The Journal of Limitless Education and Research- Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 6(2), 291-315. http://doi.org/10.29250/sead.958711.
Creswell, J.W. (2013). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. 4. Baskı. Londra: SAGE Publications, Inc.
Demirekin, M. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi: Yaklaşımdan tekniğe yabancılara Türkçe öğretim yöntemleri ve yöntem sonrası dönem. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Demirel, Ö. ve Şahinel, M. (2006). Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi (7. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Dolunay, S. K. (2005). Türkiye ve Dünyadaki Türkçe Öğretim Merkezleri ve Türkoloji Bölümleri Üzerine Bir Değerlendirme. H. Kıran (Ed), XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Kongre Kitabı II. Cilt (s. 286-292) içinde. Ankara.
Durmuş, M. (2013). Türkçenin yabancılara öğretimi: sorunlar, çözüm önerileri ve yabancılara Türkçe öğretiminin geleceğiyle ilgili görüşler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11: 207-228. http://doi.org/10.14520/adyusbd.488
Ekren, C. ve Ökten, C. E. (2019). Yabancılara Türkçe öğretenlerin dil bilgisi öğretimine ilişkin algıları: bir metafor incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 8(3), 1687-1708.
Er, O., Biçer, N. ve Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların ilgili alan yazını ışığında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(2), 51-69.
Erdem, N. (2016). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde üniversite düzeyindeki yabancı öğrencilere Türkçe öğretimi üzerine bir değerlendirme (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Girne Amerikan Üniversitesi.
Ersoy, A. F. (2019). Fenomenoloji. A. Saban ve A. Ersoy (Ed), Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri içinde (s. 81-138). Anı Yayıncılık.
Göçen, G. ve Okur, A. (2018). Dil bilgisi eğitimi. Yabancılara Türkçe El Kitabı içinde (s. 333-356). Grafiker Yayınları.
Göçen, G. (2019). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin “Türkçenin dil bilgisi”ne yönelik metaforik algısı. Başkent University Journal of Education, 6(1), 28-45.
Gönen Kayacan, S. ve Öncül, V. (2021). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarındaki terim karmaşası. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 10(2), 778-790.
Gültekin, İ. ve Melanlıoğlu, D. (2017). Diller için Avrupa ortak öneriler çerçevesi hakkında genel sorular. H. Develi vd. (Ed) Uygulamalı Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi El Kitabı içinde (s. 134-204). Kesit Yayınları.
Gün, M., Yalçın, Ç. ve Pişkin, B. S. (2019). Temel seviye yabancılara Türkçe öğretimi kitaplarında yer alan dil bilgisi konularının ve etkinliklerinin karşılaştırılması ve analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(Özel Sayı), 2089-2101.
Güneş, F. (2011). Dil öğretim yaklaşımları ve Türkçe öğretimindeki uygulamalar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 123-148.
Güneş, F. (2013). Dil bilgisi öğretiminde yeni yaklaşımlar. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 71-92.
Güzel, A. ve Yıldırım, H. Ç. (2012). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde dil bilgisi öğretiminin yabancı öğrencilerin görüşlerinden hareketle değerlendirilmesi. E. Yılmaz, M. Gedizli, E. Özcan ve Y. Koçmar (Ed), Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Üzerine Çalışmalar içinde (s. 335-341). Pegem Akademi.

İşcan, A. (2007). İşlevsel dil bilgisinin Türkçe öğretimindeki yeri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 253-258.
Kara, M. (2010). Gazi Üniversitesi TÖMER öğrencilerinin Türkçe öğrenirken karşılaştıkları sorunlar ve bunların çözümüne yönelik öneriler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(3), 661-696.
Kurt, M. (2016). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde dil bilgisinin işlevi. F. Yıldırım ve B. Tüfekçioğlu (Ed) Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Kuramlar-Yöntemler-Beceriler-Uygulamalar (s. 233-259). Pegem Yayınları.
Melanlıoğlu, D. (2012). Yabancılara Türkçe öğretenlerin hal eklerinin öğretimine ilişkin görüşleri: nitel bir araştırma. Turkish Studies – International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 2401-2411.
OECD (2023), International student mobility (indicator). http://doi.org/10.1787/4bcf6fc3-en (Accessed on 16 May 2023).
Özbay, M. (Ed.). (2012). Türkçe eğitimi açısından dil bilgisi öğretimi. Pegem Akademi Yayınları.
Özdemir, S. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğreten üniversitelerin kur uygulamaları – Level applications of universities teaching Turkish as a foreign language. Uluslararası Sınırsız Eğitim ve Araştırma Sempozyumu (USEAS2020) içinde.
Özen, S. (2010). Yabancılara Türkçe öğreten resmî kurumlarda dil bilgisi öğretimi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi.
Özkan, E. ve Doğru, M. (2023). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarındaki okuma metinlerinin dil bilgisel açıdan incelenmesi (Yeni İstanbul uluslararası öğrenciler için Türkçe ders kitabı-A2 örneği). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (Teke) Dergisi, 12(1), 274-286. http://doi.org/10.7884/teke.5661
Peçenek, D. (2008). Yabancı dil öğretiminde dil bilgisi, Dil Dergisi, 141.
Şen, E. (2021). Üstsöylem: tanım, modeller, çözümlemeler çerçevesinde bir değerlendirme. Kültür Araştırmaları Dergisi, (8), 275-299. http://doi.org/10.46250/kulturder.863659
Şimşek, B. ve Mert, O. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin Türkçedeki fiil üzerine gelen görevli dil ögelerini kullanma durumlarının incelenmesi. The Journal of Social Science, 5(9), 189-209. http://doi.org/10.30520/tjsosci.849314
Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, Ü. ve Tepeli, Y. (2015). Yabancılara Türkçe öğretimi bağlamında yabancı dil öğretim yöntemlerinin dil bilgisi öğretimine yansımaları: iletişimsel yöntem, dil bilgisi çeviri yöntemi ve dil bilgisi öğretimi. International Journal of Language Academy, 3(1), 265- 268.

Edebiyat Bilimleri Dergisi

Edebiyat Bilimleri Dergisi (EDEBİ), Kesit Yayınları tarafından yayımlanan uluslararası hakemli bir dergidir. Edebiyat Bilimleri Dergisi (EDEBİ), uluslararası yayın standartlarına uygun ve nitelikli makaleler, derlemeler, tenkitler ve kitap tanıtımları yayınlayarak bilimsel bilginin yayılmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Edebiyat Bilimleri Dergisi (EDEBİ) dil, edebiyat, dil bilimi, halk bilimi, kültürel çalışmalar, çeviri bilimi, Türkçe ve edebiyat eğitimi, Doğu ve Batı filolojileri vs. alanlarda yapılmış bilimsel çalışmaları yayınlar.

İletişim Bilgileri

Adres

Hobyar Mah Ankara Cad no 15 /1 FATİH İSTANBUL

Kesit Yayınları

0212 511 68 28 - 0212 512 56 33

Bilgilendirme için

CopyRight 2022 www.edebiyatbilim.com Sitenin bütün hakları saklıdır.